OPIS  I  ANALIZA  PRZYPADKU

 

„Trudności  w  przystosowaniu  się  dziecka  nieśmiałego  do  życia  w    grupie”

 

1.      Identyfikacja  problemu

Obok  dzieci , które  z  łatwością  i  swobodą  nawiązują , a  następnie  utrzymują  kontakty  społeczne , spotykamy  w  przedszkolu  również takie , których  zachowanie w  podobnych  sytuacjach  ulega  widocznej  dezorganizacji .Są  to  dzieci  nieśmiałe. Chłopiec  Szymon Dz. ma obecnie 5  lat . Przyszedł  do  przedszkola w  wieku  4  lat. Chłopiec  od  początku  był  nieśmiały  o  zaniżonym  obrazie  własnej  osoby .W  kontaktach  z  rówieśnikami  był  niepewny  siebie , swoich  działań , szybko  się  peszył. Funkcjonowanie  w  grupie  sprawiało  mu  wiele  trudności .Nie brał  udziału  we  wspólnych  zabawach , nie  bawił  się  z  dziećmi , rzadko  kiedy  odzywał  się. Następstwem  tego  było  to  , że  nie  chciał chodzić  do  przedszkola, mimo  tego  , że  zapisany  był  do  przedszkola  tylko  na  5  godzin. Po  dwóch  miesiącach  dziecko  zaczęło  chorować i  rzadko  uczęszczało  do  przedszkola.

 

2.      Geneza  i  dynamika zjawiska

Dziecko  wychowuje  się  w  rodzinie  pełnej. Matka  dziecka  nie  pracuje. Ojciec  często  przebywa  za  granicą. Z rozmowy  z  matką  dziecko  urodziło  się  zdrowe i  w prawidłowym  czasie . Dzieckiem  cały  czas  opiekowała  się  matka , która  była  nadopiekuńcza .Do  przedszkola  było  dowożone  wózkiem  spacerowym .Przez  długi  czas  matka  przebywała  z  Szymonem  w  przedszkolu . W  opinii  matki  Szymon był  dzieckiem  spokojnym  i  cichym.  Nie  sprawiał  żadnych  kłopotów  wychowawczych. W  obecności  obcych  lub  krewnych  wstydził  się. Zapytany  o  coś, chował  się  za  rodzica, odwracał  się  lub  wbijał  wzrok  w  ziemię . Bardzo  lubił  przebywać  w  obecności  zwierząt

      Dużym  problemem  Szymona  była  słaba  sprawność  manualna. Chłopiec  w  słabszym 

      stopniu , niż  inne  dzieci  miał  opanowane  te  umiejętności , a  to  wpływało , że  czuł 

      się niepewnie , co  z  kolei  wpływało  na  brak  pewności  siebie.

      Podczas  zajęć  zorganizowanych  chłopiec  nie  chciał  brać  udziału. Nigdy  nie  zgłaszał 

      się  i  nie  odpowiadał  na  pytania  nauczyciela . Gdy  czegoś  nie  wiedział  nigdy  nie  podszedł  do  nauczyciela  żeby  zapytać

 

3.Znaczenie  problemu

 

    Środowisko  rodzinne  jest  pierwsze  i  przez  długi  czas  jedyne , w  którym  wzrasta  i  rozwija  się  dziecko , ma  bardzo  duży  wpływ  na  rozwój  fizyczny  i  umysłowy , a  zwłaszcza  emocjonalny ,  moralny  i  społeczny. Sprawia  ono , że  rodzina  może  zaspokoić  liczne  potrzeby  psychiczne  dziecka ,  przede  wszystkim  zaś  potrzebę  bezpieczeństwa . Małe   dziecko  czuje  się  bezpieczne  tylko  w  domu  ,  u siebie . Dom  rodzinny  wyposaża  w  ufność  wobec  ludzi. Postawy  niewłaściwe  takie  jak  nadmierne  ochranianie , które  dominowały  w  domu  Szymona ,  ukształtowały  w  dziecku  takie  cech  jak:  niezdolność  do  nawiązywania  więzi , brak  obiektywnej  samooceny , brak  wiary  we  własne  siły ,  niepewność , które  utrudniają  prawidłowe  funkcjonowanie  w  przedszkolu .Brak  stałych  norm , zasad ,  nadopiekuńczość ,   stały  się  przyczyną  rozchwianej  sfery  społecznej  dziecka.

 

5.Prognoza

 

   Negatywna :

-  brak  odpowiednich  działań  spowoduje , że  dziecko  przez  dłuższy  czas        będzie  przestraszone.

-         będzie  izolowało  się  od  grupy , będzie  miało  mniej  kolegów

-         nie  będzie  chciało  rozmawiać  o  przedszkolu

-         nauczycielkę będzie  traktować  jak  kogoś , kto  zabiera  mu  poczucie  bezpieczeństwa

-         dziecko  będzie  płakało , będzie  lękliwe , niesamodzielne

-           koszty  psychiczne: zamknięcie  się  w  sobie  dziecka , brak  apetytu , złe  samopoczucie

-         nie  będzie  umiało  nawiązać  prawidłowych  relacji  społecznych

-         rodzice  zrezygnują  z  przedszkola

 

Pozytywna – jeżeli  działania  przyniosą  należyty  skutek :

- ukształtuje  się  pozytywny  stosunek emocjonalny  do  przedszkola i  do  nauczyciela, pokona  lęk

- chętnie  będzie  chodził  do  przedszkola

- start  w  usamodzielnienie  się  będzie  przebiegał  łagodnie i  w  poczuciu  bezpieczeństwa

- chłopiec  zacznie  nawiązywać  prawidłowe  relacje  z  rówieśnikami

- będzie  współpracował  w  grupie  i  znajdzie  swoje  miejsce

- nabierze  wiary  we  własne  możliwości , pokona  zaniżoną  samoocenę

- będzie  prawidłowo  się  rozwijał  osiągnie  dojrzałość  szkolną

- w  przyszłości  będzie  prawidłowo  funkcjonował  w  każdym  środowisku .

 

5. Propozycje rozwiązania

   

     Aby  „ plan  naprawczy  powiódł  się ‘’  niezbędna  jest  dobra  współpraca rodziców  z  nauczycielką , jednakowe  oddziaływanie  przedszkola  i  domu  rodzinnego. Wyjaśnienie  problemu  rodzicom ,  wskazanie  literatury  jak  powinni  postępować  ze  swoim  dzieckiem. Aby  plan  powiódł  się  niezbędna  jest  szeroko  rozwinięta  indywidualizacja  pracy  z  tym  dzieckiem , zarówno  w  przedszkolu  jak  i  w  domu. Najpierw  postanowiłam  nawiązać  dobry  kontakt  z  dzieckiem  i  zaskarbić  jego  zaufanie . Utrzymywałam  bliski  kontakt  z  matką  dziecka . Zachęcałam  dzieci  aby  próbowały  wciągnąć  go  do  wspólnych  zabaw.

Organizowałam  zabawy  integracyjne  w  grupie. Zachęcałam  do  wszelkiego  rodzaju  aktywności  na  zajęciach  przeciwdziałając  występującej  u  chłopca  skłonności  do  izolacji.

 

6. Wdrażanie  oddziaływań

     

    Przezwyciężanie  nieśmiałości Szymona  polegało  na  takim  pokierowaniu  jego  osobą , by  z jednej  strony  stwarzać  mu  okazje  do  częstych  kontaktów  z  dziećmi , a  z  drugiej  strony  ta  sytuacja  dawała  mu  szanse  możliwości  realnego przeżycia  sukcesu . W  związku  z  tym :

1. Systematycznie  współpracowałam  z  rodzicami , informowałam  ich  o  postępach  chłopca ,  podczas  rozmów  indywidualnych  następowała  informacja  zwrotna .

2. Podsunęłam  literaturę  pedagogiczną  na  temat  postaw  rodzicielskich.

3. Podjęłam  próbę  znalezienia  chłopcu  dobrego  kolegi . Zachęcałam  do  wspólnych  zabaw.

4. Podczas  wolnego  czasu  zachęcałam Szymona  i  inne  dzieci do  wspólnych  zabaw      stolikowych . Wspólnie  graliśmy  w  loteryjki , układanki  obrazkowe , puzzle . Szymon  początkowo  nie  chciał  z  nami  grać , na  początku  obserwował , później  przełamywał  barierę  i  grał  z  nami.

5. Prowadziłam  wiele  zabaw  integracyjnych , zabaw  w  kole ,  w  parach. Początkowo  chłopiec  nie  brał  udziału , ale  potem  siadał  blisko  nauczycielki .

6. Aktywizowałam  dziecko  tam ,  gdzie  było  tylko  możliwe:  w przygotowanie  pomocy  do  zajęć, porządkowanie  sali ,  przyczepiał  ilustracje  do  tablicy  magnetycznej . Wspierałam  go  ,  motywowałam  do  różnych  działań , podkreślałam  głośno  jego  sukcesy  nawet  te  najmniejsze. Powoli  zyskałam  jego  zaufanie.

7. Recytował  wiersz  na  Dzień  Babci . Pokonał  swój  lęk , a  jego  rodzice  byli  bardzo  zaskoczeni

 

 

 

7. Efekty  oddziaływań

   

   W  efekcie  wdrożonych  przeze  mnie  oddziaływań  zauważyłam  efekty „ postępowania  naprawczego ‘’. Chłopiec  zaczął  chętnie  chodzić  do  przedszkola , jest  pogodny , nauczył  się  wielu  zasad  współdziałania  w  grupie. Nabrał  wiary  we  własne  możliwości , pewności  siebie. Zauważyłam  stopniową  przemianę  zachowań  dzieci  wobec  Szymona , zaczęły  zauważać go  podczas  wspólnych  zabaw. Już  nie  izoluje  się.  Jest  lubiany  przez  dzieci ,  podczas  zabaw  chętnie  z  nimi  rozmawia.  Kiedy  ma  problem  podchodzi  do  mnie  i  prosi  o  pomoc. Rozmawia  ze  mną  cichym  głosem  , uśmiecha  się. Rodzice  dziecka  również  zmienili  podejście  do  niego  zwłaszcza  wtedy  gdy  chodzi  o  samoobsługę . Już  go  nie  wyręczają   we  wszystkim.. Chłopiec  chce  samodzielnie  pokonywać  trudności. Jestem  pewna , że  chłopiec  będzie  prawidłowo  się  rozwijał , osiągnie  dojrzałość  szkolną , a  w  przyszłości  będzie  prawidłowo  funkcjonował  w  każdym  środowisku. Myślę , że  działania  podjęte  przeze  mnie  doprowadziły  do  efektów  zbliżonych  do  pozytywnej  prognozy.

 

 

Opr. M. Śliż – Przedszkole Brzostek

 

  

 

 

 

.